Εξ ορισμού η οστεοπόρωση θεωρείται η εξασθένηση της αντοχής των οστών λόγω μη φυσιολογικής οστικής ποσότητας ή και ποιότητας. Αυτή η εξασθένηση του οστικού ιστού αυξάνει τον κίνδυνο κατάγματος, με ποιο συνηθισμένα τα κατάγματα του ισχίου, της σπονδυλικής στήλης, του καρπού και του ώμου.
Ερευνα δείχνει ότι τουλάχιστον 1 στις 3 γυναίκες θα υποστούν οστεοπορωτικό κάταγμα κατά τη διάρκεια της ζωής τους ενώ σημαντικός είναι ο ρόλος της διατροφής και της άσκησης στη διατήρηση της οστικής υγείας.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με την οστεοπόρωση ;
Ως επιβαρυντικοί παράγοντες που θέτουν τις γυναίκες σε κίνδυνο ως προς την οστεοπόρωση θεωρούνται:
- Προχωρημένη ηλικία ( > 65 έτη ).
- Κατάγματα ευθραυστότητας μετά τα 40 έτη.
- Μακροχρόνια λήψη γλυκοκορτικοειδών.
- Χρήση άλλων φαρμάκων υψηλού κινδύνου (π.χ. αντιεπιληπτικά φάρμακα, υψηλή δοσολογία φαρμάκων του θυρεοειδούς).
- Κατάγματα του ισχίου.
- Σπονδυλικό κάταγμα ή οστεοπενία.
- Κάπνισμα.
- Συστηματική κατανάλωση αλκοόλ.
- Χαμηλό σωματικό βάρος ( χαμηλότερο των 60 κιλών ).
- Σημαντική απώλεια βάρους ( άνω του 10% του σωματικού βάρους σε ηλικία 25 ετών).
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Ιστορικό ακανόνιστων εμμήνων ρύσεων και απώλειά τους ή ιστορικό διατροφικών διαταραχών.
- Σύνδρομο δυσαπορρόφησης.
- Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός.
- Σπάνια ή ελλιπής σωματική άσκηση.
- Η δια βίου χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου.
- Χαμηλή πρόσληψη βιταμίνης D.
Ποια είναι τα πρώτα συμπτώματα της οστεοπόρωσης
Συνήθως η οστεοπόρωση δεν προκαλεί σαφή συμπτώματα έως ότου συμβεί κάποιο κάταγμα. Ενδεχομένως η απώλεια ύψους να αποτελεί ένα σύμπτωμα.
Μέχρι τη στιγμή που θα συμβεί κάποιο κάταγμα των οστών, ακόμη και μετά από μία μικρή πτώση, η οστεοπόρωση ίσως να βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Αυτό σημαίνει ότι η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου που αναφέρθηκαν προηγουμένως, είναι ο καλύτερος τρόπος για να προσδιορίσετε εάν διατρέχετε κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
H ένωση ασθενών με οστεοπόρωση του Καναδά (Osteoporosis Canada) συνιστά σε όλες τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, στους άνδρες άνω των 50 ετών και γενικά σε όλα τα άτομα άνω των 65 ετών, να αξιολογούνται για να διαπιστωθεί εάν διατρέχουν κίνδυνο για οστεοπόρωση.
Η αξιολόγηση περιλαμβάνει τη μέτρηση του ύψους σας ετησίως και την αξιολόγηση της οστικής πυκνότητας, που είναι ασφαλής και ανώδυνη, περίπου όπως μια ακτινογραφία.
Η μέτρηση οστικής πυκνότητας αποτελεί το πιο ασφαλές διαγνωστικό μέσο που δύναται να διαπιστώσει την ύπαρξη ή μη της νόσου καθώς και τις πιθανότητες εμφάνισης της στο μέλλον, βοηθώντας σας κατ’ αυτόν τον τρόπο να λάβετε αποφάσεις που μπορούν να αποτρέψουν τυχόν μελλοντικά κατάγματα ή περαιτέρω απώλεια οστών μακροπρόθεσμα.
Τέλος μπορούν να πραγματοποιηθούν εξετάσεις αίματος για τον προσδιορισμό των επιπέδων ασβεστίου και άλλους δείκτες υγείας των οστών.